Değerli Konut Vergisinde Belirsizlikler

Değerli Konut Vergisinde Belirsizlikler ve Konu ile İlgili Bilgiler

7.12.2019 günlü Resmi Gazetede yayımlanan 7194 sayılı “Dijital Hizmet Vergisi Kanunu İle Bazı Kanunlarda Ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile “değerli konutlar vergisi” ismi ile yeni bir vergi türü ihdas edilmiştir.

Bu vergi ile Türkiye sınırları içindeki bina vergi değeri veya Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen değeri beş milyon Türk Lirası’nı aşan mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisine tabi kılınmış ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce değeri beş milyonu aşan konutları genel müdürlüğün web sayfasında ilan edilerek ve  ilgililere de tebligat yapılmıştır.

Söz konusu yasanın yasalaşması ile birlikte çeşitli sorunları da beraberinde getirmiştir.

-Bu sorunların en başında ; değerli konut niteliğindeki konuttan hem Emlak Vergisi hem de bu kanun içinde yer alan ve yine servet üzerinden alınan ikinci bir sürekli verginin alınıyor olmasıdır. Bu haliyle bakıldığında aynı yasa kapsamında aynı varlıktan iki kez vergi alınıyor anlamı taşıyacaktır.

-Baz alınacak değerin Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen değer olması ne kadar sağlıklı olacak. Mesken konumunda olan gayrimenkuller değerlemesi yapıldı mı ? Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından değerleme yapılmamış  gayrimenkullerle ilgili olarak diğerlerine oranla ciddi bir değer farkının ortaya çıkması da söz konusu olacaktır. Buda Vergide eşitlik prensibine aykırı olacağından çokça eleştiri konusu olacaktır.

-Paylı mülkiyette matrahın hesabında mesken nitelikli taşınmazın toplam değeri esas alınır. Bu durumda değeri 5.000.000 ve üzeri olan  aynı meskene sahip iki kişi var ise durumu ne olacak ? Değerli Konut Vergisi nitelik itibari ile servet vergisi olarak değerlendirilebilir. Daha çok serveti olan daha fazla vergi öder. Ancak paylı mülkiyette bunu söylemek mümkün olmayacaktır , meskenin toplam değeri baz alındığında toplam değer üzerinden Değerli Konuut Vergisi ödenmiş olacak. Paylarına göre alınmış olsa idi kişiler tek başına bu vergiyi ödemeyecekti. Uygulamanın bu yönde olması vergide eşitlik ilkesine aykırı bir durum yaratacaktır.

Değerli Konut Vergisinin Mükellefi 

Değerli konut vergisini mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmazı malik gibi tasarruf edenler vergiyi öderler.

Değerli Konut Vergisinin beyanı 

Mükellef tarafından, mesken nitelikli taşınmaza ilişkin bina vergi değeri ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen değer, buna ait vesikalarla, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yerdeki Gelir İdaresi Başkanlığına bağlı yetkili vergi dairesine, mesken nitelikli taşınmazın değerinin 42 nci maddede belirtilen istisna tutarını aştığı yılı takip eden yılın Şubat ayının 20 nci günü sonuna kadar beyanname ile beyan edilir

Bu durumda mesken nitelikli taşınmazın değerinin 42 nci maddede belirtilen istisna tutarını aştığını Tapu kadastro Genel Müdürlüğü’nün tebliği ile öğrendiğine göre 2019 yılında tebliği alanlar şubat 2020 tarihinde beyan edecektir. 01.01.2020 tarihinden sonra tebligatı yapılanlar Şubat 2021 de beyan vereceklerdir.

Değerli Konut Vergisinden Muaf Olanlar 

Kamu Kurumları , mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar , Elçilik ve Konsolosluk binaları , Uluslararası Kuruluşlar ve Temsilcilikleri ,esas faaliyet konusu bina inşası olanların yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar Değerli Konut Vergisinden muaftırlar.

Mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar  

• Kendisine bakmakla mükellef kimsesi var olup 18 yaşını doldurmamışkişiler hariç hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler,
• Geliri Sosyal Güvenlik Kurumu’ndanaldıkları aylıktan ibaret bulunan kimseler, (intifa hakkına sahip olunması dahil)

Esas Faaliyet Konusu Bina İnşası Olanların Yeni İnşa Edilen Mesken Nitelikli Taşınmazlar

Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar (arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar dahil) bu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması halleri hariç vergiden muaftır.

Değerli Konut Vergisinde Vergi Oranı

Değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazların değeri;

5 milyon TL ile 7.5 milyon TL arasında olanlar (binde 3)

7.5 milyon TL ile 10 milyon TL arasında olanlar (binde 6)

10 milyon TL’yi aşanlar (binde 10) oranında vergilendirilecek.

Değerli Konut Vergisi Beyan Zamanı

Beyannameler Şubat ayının 20’nci günün sonuna kadar beyan edilir. Beyan edilen yılın Şubat ve Ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenir.

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 07.02.2020 tarihinde Emlak Vergileri Kanunu 3 nolu sirkülerini yayınlayarak beyanname verme süresini 2020 yılı için 20.02.2020 tarihinden 20.03.2020 tarihine kadar uzatmıştır. İlk taksit ödeme süresinide yine 31.03.2020 tarihi olarak değiştirmiştir.

Yukarıda açıklandığı üzere Değerli Konut Vergisinin yasallaşması birlikte tartışmalarıda beraberinde getirmiş, ilerleyen dönemlerde bu hususla ilgili davalarında  artacağı öngörülmektedir. Mesken değerinin tespiti ve tebligatların yapılması ile birlikte itirazlar başlamıştır. İtirazlar sonucunda  dava açma  süreleri ile ilgili belirsizlik devam etmektedir. Bu hususta  vergi yönüyle önerimiz ihtirazı kayıtla beyanların yapılması olacaktır. Ancak yinede hukuki danışmanlık almaları önem arz edecektir.