Türkiye’de Ar-Ge ve İnovasyon için destek veren kurumların başında TÜBİTAK ve KOSGEB gelir. İki kurum da Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı olarak destek sağlamakta olup kendi özellerinde bütçelendirilmişlerdir.
Bu kurumların verdiği Ar-Ge ve İnovasyon desteklerini ayrı ayrı değerlendirmek gerekir. Ancak bunun öncesinde Ar-Ge ve İnovasyon nedir sorularını yanıtlamak gerekir.
1998’de Oslo ve Frascati şehirlerinde düzenlenen kongrelerde uluslararası anlamda bu kavramların tanımları yapılmıştır. Türkiye Ar-Ge ve İnovasyon anlamında bazı yenilikleri geriden takip etse de gelişen endüstri ile hızlı bir ivme yakalamıştır. Türkiye için Ar-Ge tanımı; ülkemizde üretilmeyen bir buluş ortaya çıkarmaktır. İnovasyon ise; mevcut ürünlerin kullanım ya da üretim süreçleri anlamında bir yenilik eklenmesi ile ortaya çıkan ürün ya da süreçler olarak tanımlanabilir.
KOSGEB bazında verilen Ar-Ge ve İnovasyon Desteklerini inceleyecek olursak;
KOSGEB Ar-Ge ve İnovasyon Destek Programı:
Bu destek programının amacı buluşunuzun prototipini ortaya çıkarmaktır. Dolayısı ile seri üretime yönelik değil sadece bu prototipin üretilmesi için alınacak makine, ekipman, yazılım vb. alımları desteklenecektir.
Yukarıdaki tabloda temel hali ile KOSGEB’ten faydalanabilecek Ar-Ge İnovasyon destek oraları ve üst limitlerini görüyoruz.
Eğer gerçekten ticarileşebileceğini ve Ar-Ge niteliği taşıdığını düşündüğünüz bir iş fikriniz varsa KOSGEB Ar-Ge ve İnovasyon Destek Programına başvurabilirsiniz. Ancak bu programa başvurabilmeniz için mevcutta bir tüzel kişiliğinizin ve Ar-Ge kapasitenizin olması gerekir. Yani bu program bir girişim kurmak için değil mevcut girişiminizin yenilikçi ürünler için desteklenmesini içerir.
Peki, başvuru süreci ve onaylanırsa proje yürütme süreci nasıl ilerler?
Proje başvurunuzu proje usul esas kurallarına uygun olarak KOSGEB Bilgi Sistemi (KBS) yazılımı üzerinden online olarak yükleyebilirsiniz. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli şey;
- Projenizin gerçekten Ar-Ge niteliği taşıyor olması,
- Ticarileşebilir bir buluş olması,
- KOSGEB kurallarına uyularak hazırlanmış olmasıdır.
Proje başvurunuzu yaparken iş planınızı ve bütçenizi dikkatli hazırlamanız önemlidir. Bütçenizde yer alan kalemlerle ilgili proforma fatura/teklif ve projede çalışacak olan personelin CV’leri sisteme istenilen formatta yüklenmelidir. Ayrıca yapacağınız satın alımlar tek kalemde 50.000 TL’yi aşıyorsa o kalem için 3 adet proforma fatura/teklif yüklemeniz gerekmektedir.
Bunun dışında projenizi, hedeflerini, sağlayacağı katma değeri, ticari potansiyelini çok iyi ifade ediyor olmanız gereklidir. Çok iyi bir fikriniz olabilir, buluş niteliğinde bir projeniz olabilir ancak doğru cümleler ve doğru yöntem ile projenizi oluşturamazsanız eğer, projenizin desteklenmesi için onaylanma ihtimali yoktur.
Proje başvurusunu yaptıktan sonra, projenizi anlatmanız için yapılacak ilk KOSGEB kurul toplantısına davet edilirsiniz. Kurulda konusunda uzman akademisyenler ve KOSGEB uzmanları/müdürleri yer alır. Kurul, sunumunuzu yaptıktan sonra projeniz değerlendirme için puanlamaya alınır.
Projeniz onaylandığı durumda ise; KOSGEB tarafından projenizin izleme değerlendirmesi yapılır. 1 adet öğretim görevlisi kurul tarafından bu göreve atanır. Ödemeler için ise, üçer aylık dönemlerle raporlama yapılarak Ödeme Talep Formu oluşturulur. Raporunuzun teslimi itibari ile en geç 2 ay içerisinde ise ödemeniz KOSGEB tarafından firma hesabınıza yapılır.
Burada birçok firmanın sorduğu soru şu; peki ya firmanın vergi ya da SGK borcu varsa destek alabilir miyim? Firmanızın vergi veya SGK borcu olması durumunda KOSGEB ilgili kurum ile mahsuplaşarak kalan tutarı hesabınıza yatıracaktır. Yani vergi ve SGK borcu olan firmalar da destek başvurusu yapabilirler ancak KOSGEB’ten alacağınız tutar öncelikle ilgili kuruma gönderilecektir.
