Google arama motorunda "başarı için gerekli beceriler" diye yazdığınızda karşınıza 490 milyondan fazla sonuç çıkar. Bunların çoğu başarı için 5 temel beceri, başarı için 10 temel beceri gibi listelerden oluşur. Bu listelerin çoğunda perspektif alma yer almamaktadır.
Perspektif alma işin hemen hemen her alanında temel bir beceridir. Satış ve pazarlamadan, müzakerelere ve çalışanların yönetimine kadar perspektif alma liderlerin başarısı için kilit bir unsurdur.
Perspektif Alma Nedir?
Perspektif alma tanımı oldukça basit bir tanımdır. Kısaca, düşünürken başkasının bakış açısını benimseme yeteneğidir. Bu çoğu zaman düşünmeden yaptığımız bir şeydir.
Davranışlarıyla, sözlü ve sözsüz ipuçlarıyla her zaman diğer insanların akıl durumu hakkında veri toplamaktayız. Birinin gözlerinde yaş varsa, üzgün olduğunu varsayabiliriz. Hızlı soluk alma, hızlı konuşma ve kaygının, kişinin paniğe kapıldığı anlamına gelebileceğini biliyoruz. Ses tonunda ki değişimler öfke, sempati veya mutluluğu ifade edebilir. Bunların hepsi, içgüdüsel olarak işlediğimiz ve toplumsal olarak kabul edilebilir yanıtları formüle etmek için kullandığımız sosyal ipuçlarıdır.
Örneğin, bir futbol takımı kaybettiği için bir arkadaş üzüntüsünü dile getirirse, o zaman bir şaka bu duygu durumundan kurtulmanın uygun bir yolu olabilir. Ancak bir aile üyesi yeni ölmüş ise, onların yanında bulunularak destek gösterilmesi daha uygun bir yol olabilir.
Bunu okuyup kendi kendinize şunu söyleyebilirsiniz, perspektif alma empati için kullanılan başka bir terimdir. Ancak, özellikle vurgulayalım ki bir iş ortamında çok belirgin ve önemli farklılıklar vardır.
Empati ve Perspektif Alma
Empati, “Bir kişinin kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve durumu ona iletmesi sürecine “empati” adı verilir. Perspektif alma, duygusal yönleri ortadan kaldırır ve tamamen diğer kişinin bir durumu nasıl algıladığı ile ilgilidir. Bu profesyonel bir ortam içerisinde çok önemli bir ayrımdır.
Araştırmalar empati ile müzakere eden kişilerin, perspektif alarak pazarlık eden kişilere göre daha fazla vermekten ve daha az almaktan vazgeçtiklerini göstermiştir.
Perspektif alma, Psikolojik Bilim'in Nisan 2008 sayısında yayınladığı bir araştırmaya göre, bir rakibin çıkarlarını, düşüncelerini ve muhtemel davranışlarını anlama ve öngörmeyi içerirken, empati, çoğunlukla başkalarına karşı sempati ve merhamet duymaya odaklanır. Dergide “Perspektif ele alan kişiler kendi acil, önyargılı referans çerçevelerinin sınırlarının dışına çıkabiliyorlar… Empati, bireylerin eşitlik ve eşitlik normlarını ihlal etmesine ve tercihli muameleler sağlamasına yol açıyor” açıklaması yer aldı.
Genel olarak, perspektif alma işletme ortamlarında, empati ise sosyal ortamda daha net uygulanır.
Perspektif Alma Nasıl Geliştirilir?
Perspektif alma bir dereceye kadar doğuştan gelen bir özelliktir. Birimiz kötü bir durumda, kızgın ya da heyecanlı olduğunda çoğumuz anlayabilir ve davranışlarını bu faktörlere dayanarak tahmin edebiliriz.
Perspektifi daha zor, hatta imkansız kılan (bazı kişilik bozuklukları, otizm vb.) sosyal açıkları olan bir grup insan olduğunu da unutmamak gerekir. Ancak, çoğunlukla, perspektif alma, doğuştan gelen bir yetenektir.
Perspektif alma becerilerinizi geliştirmenin bazı yolları:
- Sadece diğerlerinin bakış açısına konsantre olabilmek için duygularınızı bilinçli bir şekilde bir kenara koyun.
- Duruma “misyon” zihniyetiyle yaklaşmayın. Daima merakla yaklaşın. “Onların oldukları gibi davranmalarını sağlayan nedir?”
- Kişinin sözle ifade edemeyeceği ilgi alanlarını ve motivasyonunu ortaya çıkarmanıza yardımcı olabilecek açık uçlu sorular kullanın.
- Kendi pozisyonunuz ve sahip olduğu zayıf yanlarınız konusunda net olun.
- Onları başkalarına yansıtmamak için sahip olabileceğiniz tüm kişisel niyetlerinizi kaldırın.
- Kişi hakkında bildiklerinizi; geçmişlerini, ruh hallerini, niyetlerini ve beklentilerini kullanmayın. Mevcut durumu nasıl gördüklerini hayal edin.
- Bakış açılarını anladıktan sonra, tepkilerinin ne olacağını tahmin etmeye çalışın, böylece yanıtlarınızı istediğiniz sonuca doğru ilerletmek için yanıtlarınızı düzeltebilirsiniz.
- Yansıtma tekniğini kullanın hareketleri, duruşları ve yüz ifadelerini taklit etmek, rahatlatmak ve bağlantı kurmak için.
Son olarak;
Mükemmel olmamakla birlikte, perspektif alma bir satranç maçından jeopolitik anlaşmalara kadar başarı için gerekli bir beceridir.
Kendinizi denklemden çıkararak, rakibinizin motivasyonlarını daha belirgin hale getirebilir ve diğer tarafın gerçek motivasyonlarını anlayarak, onların yanıtlarını tahmin etmek ve onlara kabul edilebilir bir uzlaşma sunmak için daha iyi bir pozisyona geçebilirsiniz.
